Việc cản trở lối đi chung không chỉ ảnh hưởng đến quyền sử dụng hợp pháp của các hộ dân mà còn gây mất trật tự an ninh, dễ phát sinh tranh chấp kéo dài. Để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của các bên, pháp luật đã có quy định cụ thể nhằm xử lý hành vi này một cách kịp thời và hiệu quả.
Trong phạm vi bài viết này, Luật Kỳ Vọng Việt sẽ làm rõ vấn đề Xử lý hành vi cản trở lối đi chung, dựa trên các quy định hiện hành của pháp luật.
I. Lối đi chung là gì?
Căn cứ: Điểm e khoản 3 Điều 9 Luật Đất đai 2024 Khoản 1, Khoản 3 Điều 254 Bộ luật Dân sự 2015
– Lối đi chung là phần diện tích đất được sử dụng để các chủ sở hữu, chủ sử dụng đất tiếp cận đường giao thông công cộng hoặc phục vụ nhu cầu đi lại chung, được hình thành từ các nguồn sau:
+ Đất giao thông do Nhà nước quản lý (đường bộ, đường thủy, công trình giao thông công cộng).
+ Đất công cộng trong khu dân cư, đô thị, khu công nghiệp theo quy hoạch.
+ Lối đi được mở qua bất động sản liền kề khi bất động sản bị vây kín.
+ Sự thỏa thuận giữa các chủ sử dụng đất để dành phần đất làm lối đi chung.
+ Lối đi được chừa lại khi chia tách bất động sản cho nhiều chủ, không cần bồi thường.
II. Quyền liên quan đến lối đi chung
Căn cứ: Điều 254 Bộ luật Dân sự 2015 Khoản 3 Điều 254 Bộ luật Dân sự 2015
1. Lối đi chung trên đất giao thông hoặc đất sử dụng cho mục tiêu công cộng:
– Đất giao thông hoặc đất công cộng do Nhà nước quản lý, phục vụ nhu cầu đi lại công cộng.
– Chủ sở hữu, chủ sử dụng đất được quyền tiếp cận và sử dụng theo quy hoạch mà không cần thỏa thuận hay đền bù.
2. Lối đi chung hình thành dựa trên sự tự nguyện hoặc thỏa thuận:
(a) Tự nguyện mở lối đi:
– Chủ sở hữu bất động sản có thể tự nguyện tách một phần đất để tạo lối đi chung.
– Dựa trên các thỏa thuận về vị trí, kích thước và đền bù (nếu có).
(b) Thỏa thuận mở lối đi cho bất động sản bị vây bọc:
– Chủ sở hữu bất động sản bị vây bọc, không có hoặc thiếu lối đi ra đường công cộng, có quyền yêu cầu chủ sở hữu bất động sản liền kề dành lối đi hợp lý.
– Lối đi được thiết kế thuận tiện, hợp lý, cân nhắc đặc điểm địa điểm, lợi ích của bất động sản bị vây bọc và giảm thiểu thiệt hại cho bất động sản mở lối đi.
– Chủ sở hữu bất động sản được hưởng lối đi phải đền bù cho chủ sở hữu bất động sản mở lối đi, trừ khi có thỏa thuận khác.
– Vị trí, kích thước lối đi do các bên thỏa thuận, đảm bảo thuận tiện và ít phiền hà. Nếu có tranh chấp, Tòa án hoặc cơ quan có thẩm quyền sẽ giải quyết.
3. Lối đi cần thiết khi chia bất động sản:
– Bất động sản được chia thành nhiều phần cho các chủ sở hữu hoặc người sử dụng khác nhau.
– Phải bố trí đường đi cần thiết cho các phần bên trong mà không yêu cầu bồi thường.
III. Hành vi cản trở lối đi chung bị xử phạt như thế nào?
1. Xử lý vi phạm hành chính
Căn cứ: Điều 15 Nghị định 123/2024/NĐ-CP Khoản 10 Điều 16 Nghị định 16/2022/NĐ-CP
(a). Theo quy định pháp luật mức phạt vi phạm hành vi cản trở, gây khó khăn cho việc sử dụng đất của người khác như sau:
– Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với hành vi đưa vật liệu xây dựng hoặc các vật khác lên thửa đất thuộc quyền sử dụng của người khác hoặc thửa đất thuộc quyền sử dụng của mình mà cản trở, gây khó khăn cho việc sử dụng đất của người khác.
– Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với hành vi đào bới, xây tường, làm hàng rào trên đất thuộc quyền sử dụng của mình hoặc của người khác mà cản trở, gây khó khăn cho việc sử dụng đất của người khác.
– Biện pháp khắc phục: buộc khôi phục tình trạng ban đầu của đất.
Lưu ý:
+ Mức phạt tiền quy định trên áp dụng đối với cá nhân.
+ Mức phạt tiền đối với tổ chức bằng 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân.
(b). Quy định mức xử phạt đối với hành vi xây dựng cơi nới, lấn chiếm diện tích, lấn chiếm không gian đang được quản lý, sử dụng hợp pháp của tổ chức, cá nhân khác hoặc của khu vực công cộng, khu vực sử dụng chung như sau:
– Phạt tiền từ 80.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng đối với xây dựng nhà ở riêng lẻ.
– Phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 120.000.000 đồng đối với xây dựng nhà ở riêng lẻ trong khu bảo tồn, khu di tích lịch sử – văn hóa hoặc công trình xây dựng khác.
– Phạt tiền từ 180.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng đối với xây dựng công trình có yêu cầu phải lập báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng hoặc công trình phải lập báo cáo kinh tế – kỹ thuật đầu tư xây dựng.
– Buộc phá dỡ: Công trình vi phạm lấn chiếm lối đi chung.
Lưu ý:
+ Mức phạt trên áp dụng đối tổ chức.
+ Mức phạt tiền đối với cá nhân bằng một nửa mức phạt tiền đối với tổ chức.
2. Giải quyết theo tranh chấp dân sự
Căn cứ: Điều 254 Bộ luật Dân sự 2015 Điều 170 Bộ luật Dân sự 2015
– Yêu cầu mở lối đi chung:
Chủ sở hữu bất động sản bị vây bọc, không có hoặc thiếu lối đi ra đường công cộng, có quyền yêu cầu chủ sở hữu bất động sản liền kề mở lối đi chung phù hợp, đảm bảo thuận tiện và không gây khó khăn cho các bên.
– Biện pháp xử lý hành vi cản trở:
+ Buộc mở lối đi: Tòa án có thể yêu cầu khôi phục hoặc mở lối đi chung theo thỏa thuận/pháp luật.
+ Buộc tháo dỡ vật cản: Tòa án có thể buộc tháo dỡ công trình, vật liệu chặn lối đi.
+ Bồi thường thiệt hại: Bên cản trở có thể phải bồi thường nếu gây thiệt hại (mất cơ hội, chi phí phát sinh).
Kết luận:
Việc xử lý nghiêm minh hành vi cản trở lối đi chung theo pháp luật là bước đi cần thiết để kiến tạo một môi trường sống văn minh, hài hòa. Mỗi cá nhân cần nâng cao ý thức, tuân thủ quy định, cùng chung tay xây dựng cộng đồng đoàn kết và tôn trọng lẫn nhau.
Trên đây là nội dung tư vấn về Xử lý hành vi cản trở lối đi chung theo quy định của pháp luật. Nếu bạn còn thắc mắc liên quan đến vấn đề này, hãy liên hệ với Luật Kỳ Vọng Việt để được tư vấn, hỗ trợ một cách chính xác nhất.
Trân trọng cảm ơn!
Zalo: 090.225.5492
Xem thêm:
- Điều kiện và trình tự, thủ tục đầu tư theo hình thức BCC
- Nộp kèm DOA cùng Hợp đồng BCC khi đăng ký đầu tư
- Chấm dứt hợp đồng lao động do tái cơ cấu, kinh tế
- Rủi ro pháp lý và biện pháp giảm tranh chấp khi chấm dứt Hợp đồng lao động
